De brug ligt over het Caen-kanaal in het departement Calvados in Normandië en was voor D-day alleen bekend onder de naam Bénouville-brug.
500 meter verderop ligt nog een brug over de rivier de “Orne” bij het dorpje Ranville. De bruggen liggen op 8 kilometer van het strand van Sword-beach.
Beide bruggen waren van groot belang voor de invasie op 6 juni 1944 om te zorgen dat de troepen die landen op Sword-beach verder het binnenland in konden.
Om dit te realiseren werd “Operation Deadstick” opgezet onder leiding van Major John Howard.
Het plan was om met gliders (zweefvliegtuigen) en parachutisten op de avond voor D-day te landen bij beide bruggen om ze, bij verrassing en intact in handen te krijgen.
De operatie werd uitgevoerd door leden van D’Company, 2nd (Airborne) Battalion, Oxfordshire and Buckinghamshire light infantery onderdeel van de 6th Airborne Division.
Net voor vertrek werden de codewoorden bekent gemaakt:
- Ham voor het intact innemen voor de brug over het kanaal.
- Jack voor als het niet gelukt was.
- Jam voor het intact innemen van de brug over de Orne.
- Lard voor als het niet gelukt was.
De bruggen werden bewaakt door 50 Duitse soldaten.
Op 5 juni 1944 vertrokken 6 gliders voortgetrokken door Halifax bommenwerpers om 22.56 uit Engeland.
De eerste glider lande om 00.15 op 50 meter van de Bénouville-brug en overrompelde de Duitse wachtposten volledig, binnen 10 minuten was de brug ongeschonden in de handen van de Engelsen, hetzelfde gebeurde praktisch ook bij de andere brug zodat het Ham en Jam naar de legerleiding verzonden kon worden. Luitenant Den Brotheridge was het eerste slachtoffer van het gevecht om de brug.
Na de verovering van beide bruggen was het wachten op de parachutisten die als versterking kwamen om de bruggen in handen te houden.
S’morgens kwamen de troepen die geland waren op het strand onder leiding van Lord Lovat voorafgaand door de doedelzakspeler Bill Millin aan bij de brug.
Aan de overkant van de brug staat het café Gondrée en werd daarmee het eerste pand wat bevrijd werd tijdens D-day.
De familie Gondée heeft tijdens de bezetting veel informatie doorgespeeld aan Engeland waar Major Howard en zijn mannen
veel voordeel van hadden.
Het café werd tijdens gevechten om de brug gebruikt als hospitaal en de keukentafel als operatietafel.
Nadat de gevechten voorbij waren en duidelijk werd dat de Duitsers verdreven waren heeft de eigenaar van het café zijn 98 flessen champagne die hij voor de Duitsers in zijn tuin begraven had opgegraven en alle soldaten champagne geschonken.
Heden ten dage word deze inmiddels geworden traditie nog elk jaar op 5 juni herhaald door de dochter Arlette (destijds 4 jaar) die s’avonds champagne schenkt aan iedereen die tijdens de herdenking bij de brug is.
Na de oorlog werd de brug Pegasus bridge genoemd naar de 6th Airborne Division. Met het vliegende paard als logo.
In 1994 is de originele brug vervangen door een grotere versie en is de originele geplaatst in het museum naast de grotere brug.
Bij de parachutisten was ook een jonge acteur Richard Todd actief bij de brug, het toeval wil dat hij vele jaren later de rol van Major Howard speelde in de film The Longest Day en daarbij droeg hij zijn originele barret.
(Geschreven door: Henk Bartels)
